moduł fakultatywny nieprzypisany do planu studiów
GRANICE PRZEMIANY FUNKCJI W EUROPIE I POLSCE (FAKULTET)
GRANICE PRZEMIANY FUNKCJI W EUROPIE I POLSCE (FAKULTET)

Typ zajęć: Wykład
Osoby prowadzące: prof. dr hab. Tomasz Komornicki
Liczba godzin: 15
Poziom studiów: magisterskie
Semestr: 3
ECTS: 2
Godzinowe ekwiwalenty punktów ECTS: Godziny kontaktowe (z udziałem nauczyciela akademickiego)
Wykład 15
Konsultacje 15
Łączna liczba godzin z udziałem nauczyciela akademickiego 30
Liczba punktów ECTS z udziałem nauczyciela akademickiego 1

Godziny niekontaktowe (praca własna studenta)
Studiowanie literatury 15
Przygotowanie się do testu 15
Łączna liczba godzin niekontaktowych 30
Liczba punktów ECTS za godziny niekontaktowe 1

Sumaryczna liczba punktów ECTS dla modułu 2
Strona WWW: –
Język wykładowy: polski
Skrócony opis: Wykład przedstawia zagadnienia teoretyczne z zakresu geografii politycznej dotyczące problematyki granic i ich funkcji, Na tym tle w ujęciu historycznym przedstawia zmiany funkcjonalne. Omówione są współczesne bariery występujące na granicach Polski oraz ich przenikalność. Szczególna uwaga jest zwrócona na barierę formalno-prawną (instytucje reżimu granicznego oraz infrastrukturalną (transport). Poruszone są także zagadnienia związane z rozwojem obszarów przygranicznych oraz granicami wewnętrznymi.
Pełny opis: Wykład obejmuje zagadnienia:
  1. Pojęcie granicy. Granice jako przedmiot badań geografii politycznej, podstawy teoretyczne (rodzaje granic; granice jako bariery przestrzenne; interakcje transgraniczne, regiony przygraniczne). Granice Polski jako bariery przestrzenne. Omówienie sposobu zaliczenia przedmiotu.
  2. Przemiany funkcji granic w ujęciu historycznym (z wyróżnieniem funkcji militarnej, ekonomicznej i społecznej). Redukcja funkcji granic w procesie integracji europejskiej. Typologie granic europejskich. Założenia i wprowadzenie w życie układu z Schengen. Przemiany funkcji granic w Polsce (od 1918 r.), ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji po roku 1989.
  3. Transgranicza infrastruktura transportowa Polski. Uwarunkowanie historyczne; transgranicze szlaki drogowe, kolejowe, żeglugowe i lotnicze. Rodzaje przejść granicznych. Aktualna polityka inwestycyjna. Dostępność granic. Dostępność trans graniczna (przykład polsko-słowacki).
  4. Instytucje reżimu granicznego. Przepływy transgraniczne osób, pojazdów i towarów w Polsce po 1989.
  5. Granica jako element ograniczający lub stymulujący rozwój gospodarczy obszarów przyległych. Granice Polski i obszary przygraniczne w dokumentach z zakresu polityki regionalnej i planowania przestrzennego (w tym KPZK 2030). Współpraca transgraniczna w skali lokalnej. Euroregiony.
  6. Granice wewnętrzne (administracyjne). Byłe granice polityczne w krajobrazie geograficznym. Nowa rola polskiej granicy wschodniej. Rola granicy w gospodarce Lubelszczyzny.
Literatura:
  1. Ciok S. 2004, Pogranicze polsko-niemieckie. Problemy współpracy transgranicznej, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław
  2. Komornicki T., 1999, Granice Polski. Analiza zmian przenikalności w latach 1990-1996, Geopolitical Studies, IGiPZ PAN, Warszawa
  3. Prescott J.R.V., 1990, Political Frontiers and Boundaries, London, Unwin Hyman.
  4. Rościszewski M., 1997, Polska Granica wschodnia, Geopolitical Studies vol. 1, IGiPZ PAN, Warszawa
  5. Węcławowicz G., Degórski M., Korzeń J., Komornicki T., Śleszyński P., Bański J., Korzeń J., Więckowski M., 2006, Studia nad przestrzennym zagospodarowaniem obszaru wzdłuż granicy polsko-niemieckiej, prace Geograficzne, 207, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN,
  6. Warszawa, ss. 224
  7. Więckowski Marek, Michniak Daniel, Bednarek-Szczepańska Maria, Chrenka Branislav, Ira Vladimir, Komornicki Tomasz, Rosik Piotr, Stępniak Marcin, Szekely Vladimir, Śleszyński Przemysław, Świątek Dariusz, Wiśniewski Rafał: Pogranicze polsko-słowackie. Dostępność transportowa a turystyka. Warszawa-Bratysława: IGiPZ PAN; Geograficky ustav Slovenska akademia vied, 2012 - 314 s
Efekty kształcenia:
WIEDZA
W1. Ma poszerzoną wiedzę na temat form działalności człowieka oraz ich wielorakich uwarunkowań oraz konsekwencji przyrodniczych i społeczno-ekonomicznych; profil ogólnoakademicki K_W07; S2A_W05, profil praktyczny K_W07; P2P_W04, S2P_W05
W2. Zna literaturę przedmiotu na poziomie umożliwiającym interpretację zjawisk i procesów przyrodniczych oraz społecznych, gospodarczych i politycznych, zachodzących w wybranych regionach Polski i świata; profil ogólnoakademicki K_W07; S2A_W05, profil praktyczny K_W07; P2P_W04, S2P_W05
W3. Zna praktyczne zastosowanie badań geograficznych w społeczno-gospodarczej działalności człowieka; (w profilu ogólnoakademickim nie ma odpowiednika) profil praktyczny K_W12; P2P_W04
UMIEJĘTNOŚCI
U1. Wykorzystuje dorobek teoretyczny i empiryczny poszczególnych dziedzin geografii do interpretacji zjawisk i procesów przyrodniczych oraz społecznych, gospodarczych i politycznych; profil ogólnoakademicki K_U01; S2A_U02, profil praktyczny K_U01; S2P_U02
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
K1. Jest świadomy konieczności stałego doskonalenia swoich kompetencji personalnych i zawodowych, rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie, motywuje innych do pracy nad własnym rozwojem; profil ogólnoakademicki K_K01; P2A_K01, P2A_K05, P2A_K07, profil praktyczny K_K01; P2P_K01, P2P_K05, P2P_K07
K2. Propaguje wiedzę geograficzną, kreuje pozytywny wizerunek geografii jako dziedziny nauki i wiedzy mającej praktyczne zastosowanie, profil ogólnoakademicki K_K03; P2A_K01, P2A_K07, profil praktyczny K_K03; P2P_K01 P2P_K07
Metody i kryteria oceniania: Kolokwium pisemne
Metody dydaktyczne: Wykład informacyjny
Sposoby sprawdzania efektów kształcenia:
W1-W3, U1, K1- K2 - Kolokwium pisemne
Wymagania wstępne: –
Uwagi: –